Veraset ve İntikal Vergisi Hesaplama

Veraset ve İntikal Vergisi Rehberi: Yapay Zeka Destekli Analiz

Veraset ve İntikal Vergisi Nedir?

Veraset ve intikal vergisi, herhangi bir malın karşılıksız (ivazsız) olarak bir kişiden başka bir kişiye geçmesi durumunda ya da ölen bir kişinin sahip olduğu menkul ve gayrimenkuller ile bütün hak ve alacaklarının mirasçılarına intikali halinde, her bir mirasçının elde ettiği varlıklar üzerinden ödemesi gereken bir vergidir.

Vergi Hesaplama Yöntemi

Gelir vergisinde olduğu gibi, veraset ve intikal vergisi de her yıl devlet tarafından belirlenen dilimler ve istisna tutarları çerçevesinde hesaplanır. Elde edilen varlıkların toplam değerinden, ilgili istisna tutarı düşüldükten sonra ortaya çıkan matrah, devlet tarafından açıklanan vergi dilimleri doğrultusunda oranlanarak ödenmesi gereken vergi tutarı belirlenir.

Beyanname Verme Süresi

Miras bırakan kişinin ölümü, Türkiye’de meydana gelmişse ve mirasçı mükellefler de Türkiye’de bulunuyorsa, mirasçılar ölüm tarihinden itibaren 4 ay içerisinde veraset ve intikal vergisi beyannamesi vermek zorundadır. Diğer durumlar için ise:

• Ölüm Türkiye’de meydana gelmiş, fakat mirasçı mükellefler yabancı bir ülkede bulunuyorsa: 6 ay içerisinde.
• Ölüm Türkiye dışında meydana gelmiş ise:
  • Mirasçı mükelleflerin Türkiye’de bulunmaları halinde: 6 ay.
  • Miras bırakanın bulunduğu ülkede bulunmaları halinde: 4 ay.
  • Miras bırakanın ve mirasçıların, Türkiye dışında farklı ülkelerde bulunmaları halinde: 8 ay.
• Gaiplik halinde (yargıç kararıyla kişiliğine son verilmesi durumu): Gaiplik kararının ölüm siciline kaydedildiği tarihi izleyen 1 ay içerisinde.
• Karşılıksız (ivazsız) intikal durumunda, malların hukuken iktisap edildiği tarihi izleyen 1 ay içerisinde.
• Gerçek veya tüzel kişilerce düzenlenen yarışma, çekiliş ve şans oyunlarında: Yarışma ya da çekilişin yapıldığı günü takip eden ayın 20. günü akşamına kadar.

Beyanname Teslim Yeri

Beyanname, ölen kişinin ikametgahının bulunduğu yerin vergi dairesine verilmelidir. Karşılıksız intikallerde ise, tasarruf sağlayan kişinin ikametgahının bulunduğu yerin vergi dairesine; eğer tasarruf sağlayan taraf bir tüzel kişi ise, tüzel kişinin merkezinin bulunduğu yerdeki vergi dairesine teslim edilir. Miras bırakan veya karşılıksız kazanç sağlayan kişinin ikametgahı Türkiye dışındaysa, Türkiye’deki son ikametgahın bulunduğu yerin vergi dairesine veya mükellef yabancı ülkedeyse Türkiye konsolosluğuna beyanname verilebilir. Miras bırakan veya karşılıksız intikal durumunda ikametgahın tespit edilemediği hallerde, malın bulunduğu veya mirasçıların bağlı bulunduğu vergi dairesine beyanname sunulabilir.

Şans Oyunları, Yarışma ve Çekilişlerde İntikal Vergisi

Şans oyunları (örneğin at yarışı, futbol müsabakaları) ile düzenlenen yarışma ve çekilişlerde kazanılan ikramiyeler de ivazsız intikal kabul edilmektedir. Ancak, eğer ikramiye ilgili yılda belirlenen istisna tutarının altında kalırsa vergi ödenmez. İstisna tutarını aşan kısım intikal vergisine tabidir. Bu vergi için ikramiyeyi kazanan kişinin beyanname vermesi gerekmez; vergi, ilgili şans oyunlarını, yarışmaları ya da çekilişleri düzenleyen kişi veya kurumlar tarafından kazanılan ikramiyeden kesilir. Kesinti oranı uzun yıllar %10 olarak uygulanmış olup, 2018 yılı başından itibaren bu oran %20’ye yükseltilmiştir.

Vergi Ödeme Zamanı ve Taksitlendirme

Veraset ve intikal vergisi, tahakkuk tarihinden itibaren her yıl mayıs ve kasım aylarında olmak üzere, üç yılda toplam altı eşit taksitte ödenir. Ancak şans oyunları, çekiliş ve yarışmalar yoluyla elde edilen kazançlar için vergi, kazancın gerçekleştiği günü takip eden ayın 20. günü akşamına kadar peşin olarak ödenir.

2025 Yılı Vergi Tarifeleri

Veraset Yoluyla İntikallerde Vergi Oranları (2025)

• 2,400,000 TL'ye kadar: %1
• 8,100,000 TL'nin 2,400,000 TL'si için: 24,000 TL, fazlası için: %3
• 20,100,000 TL'nin 8,100,000 TL'si için: 195,000 TL, fazlası için: %5
• 44,100,000 TL'nin 20,100,000 TL'si için: 795,000 TL, fazlası için: %7
• 44,100,000 TL'den fazlası için: %10

İvazsız (Karşılıksız) İntikallerde Vergi Tarifesi (2025)

• 2,400,000 TL'ye kadar: %10
• 8,100,000 TL'nin 2,400,000 TL'si için: 240,000 TL, fazlası için: %15
• 20,100,000 TL'nin 8,100,000 TL'si için: 1,095,000 TL, fazlası için: %20
• 44,100,000 TL'nin 20,100,000 TL'si için: 3,495,000 TL, fazlası için: %25
• 44,100,000 TL'den fazlası için: %30

Bir kişiye ana, baba, eş veya öz çocuklardan ivazsız mal intikali halinde, yukarıdaki tarifede yer alan oranların yarısı uygulanarak vergi hesaplanır.

2024 Yılı Vergi Tarifeleri

Veraset Yoluyla İntikallerde Vergi Oranları (2024)

• 1,700,000 TL'ye kadar: %1
• 5,700,000 TL'nin 1,700,000 TL'si için: 17,000 TL, fazlası için: %3
• 14,400,000 TL'nin 5,700,000 TL'si için: 137,000 TL, fazlası için: %5
• 31,400,000 TL'nin 14,400,000 TL'si için: 572,000 TL, fazlası için: %7
• 31,400,000 TL'den fazlası için: %10

İvazsız (Karşılıksız) İntikallerde Vergi Tarifesi (2024)

• 1,700,000 TL'ye kadar: %10
• 5,700,000 TL'nin 1,700,000 TL'si için: 170,000 TL, fazlası için: %15
• 14,400,000 TL'nin 5,700,000 TL'si için: 770,000 TL, fazlası için: %20
• 31,400,000 TL'nin 14,400,000 TL'si için: 2,510,000 TL, fazlası için: %25
• 31,400,000 TL'den fazlası için: %30

Aile fertleri arasında (ana, baba, eş veya öz çocuklar) ivazsız mal intikali durumunda, yukarıda belirtilen tarifede yer alan oranların yarısı uygulanarak vergi hesaplanır.

Yapay Zeka Destekli Vergi Analizleri

Bu makale, veraset ve intikal vergisinin tanımından hesaplama yöntemlerine, beyannamenin verilme sürelerine ve vergi tarifelerine kadar tüm önemli bilgileri kapsamlı ve profesyonel bir biçimde ele almaktadır. Yapay zeka destekli sistemler, vergi dilimlerinin ve istisna tutarlarının güncel verilere göre otomatik olarak hesaplanmasını sağlayarak, mükelleflerin vergi yükümlülüklerini doğru ve zamanında yerine getirmelerine yardımcı olmaktadır.

Sonuç

Veraset ve intikal vergisi, malın karşılıksız intikali veya ölen bir kişinin varlıklarının mirasçılara geçmesi durumunda, her bir mirasçının elde ettiği varlıklar üzerinden ödemesi gereken önemli bir vergidir. Hesaplama, her yıl belirlenen dilimler ve istisna tutarları üzerinden yapılmakta; beyannameler ise ilgili süreler içerisinde ilgili vergi dairelerine teslim edilmektedir. Ayrıca, şans oyunları, yarışma ve çekilişlerde elde edilen ikramiyeler üzerinden de belirlenen oranlarda vergi kesintisi uygulanmaktadır.

Yapay zeka destekli analiz sistemlerinin entegrasyonu sayesinde, veraset ve intikal vergisine ilişkin veriler güncel tutulmakta, hesaplamalar hatasız ve şeffaf bir şekilde yapılmaktadır. Bu sayede, mükellefler ve vergi danışmanları, vergi yükümlülüklerini etkin bir şekilde yerine getirebilmektedir.